Dinh dưỡng hợp lý cho trẻ 1 tuổi giúp con phát triển khỏe mạnh. Ảnh: Internet
1. Hiểu về sự phát triển của bé 1 tuổi
1.1 Về vận động, thể chất
Ở giai đoạn 1 tuổi, bé bắt đầu cứng cáp hơn và đã có thể tự nâng đầu một cách thành thạo khi nằm ngửa hoặc nằm sấp. Bé cũng đã biết bò, biết tự vịn đứng, một số bé có thể đi lẫm chẩm vài bước cho quá trình tập đi của mình.
Lúc này cân nặng của mỗi bé sẽ có sự khác nhau, ở bé trai nặng khoảng từ 10 – 12kg, bé gái thấp hơn chút với 9 – 12kg. Đối với một số bé hiếu động, cân nặng sẽ nhẹ hơn một chút xíu so với bé ít vận động, do bé phải tiêu hao nhiều năng lượng.
1.2 Về mặt cảm xúc xã hội
Bé có thể đã biết phát âm một số từ ngữ đơn giản như “bà”, “ba ba”, “ma ma”, biết tìm vật mẹ dấu, biết nhìn theo, vẫy tay, lắc đầu, vỗ tay, biết giận hờn, bắt chước cử chỉ của người thân đặc biệt là từ mẹ, bố… Thậm chí một số bé đã biết chải đầu, biết nhặt đồ chơi lên và cất đi, hiểu những gì ba mẹ nói và học làm theo người lớn…
2. Chế độ dinh dưỡng chuẩn cho bé 1 tuổi
Khi được 1 tuổi, bé dã có thể chính thức chấm dứt thời kỳ “phụ thuộc” hoàn toàn vào sữa và nguồn dinh dưỡng của bé chính thức bây giờ là thực phẩm như cá, thịt, tôm, rau củ quả…
Bổ sung thịt cá vào thực đơn của trẻ lúc này là cần thiết. Ảnh: Internet
Theo các bác sĩ, trọng lượng cơ thể của bé ở độ tuổi này chủ yếu là do khối lượng xương và cơ, rất ít mỡ thừa. Vì vậy, ngay khi con được 1 tuổi, mẹ cần xây dựng thực đơn dinh dưỡng cho trẻ 1 tuổi đầy đủ hợp lý như tăng cường canxi, chất béo, đạm vào thực đơn ăn hàng ngày của trẻ.
Trong đó, mẹ lưu ý cần:
- Cho bé ăn 3 bữa chính/ngày (cháo, súp, mì, cơm)
- Chất đạm (thịt, cá, trứng, tôm, cua)
- Chất béo (dầu ăn, mỡ động vật)
- Rau xanh, hoa quả
- Uống khoảng 600 – 800ml sữa/ngày như sữa mẹ, sữa công thức, sữa tươi, sữa chua…
Trong đó, chỉ tiêu năng lượng phù hợp hàng ngày của bé gồm: 100 – 120g chất đạm, 100 – 150g gạo, 50-100g rau xanh, 30-140g dầu hoặc mỡ. Lúc này không thể thiếu chất béo trong dinh dưỡng của con, vì nếu thiếu chất béo lúc này có thể dẫn tới việc kém hấp thu các vitamin tan trong dầu, vì vậy mẹ nên bổ sung cho trẻ ăn chất béo.
3. Thực đơn dinh dưỡng cho trẻ 1 tuổi cần đa dạng
Dinh dưỡng cho trẻ 1 tuổi đa dạng và hợp lý cần 30 – 40% chất béo, 20 – 25% chất đạm, phần còn lại là tinh bột và các vitamin, khoáng chất trong một khẩu phần. Ở độ tuổi này, bé thường nhàm chán với một loại thực phẩm cứ lặp đi lặp lại với một cách nấu không thay đổi của mẹ.
Đa dạng thực phẩm ăn dặm trong tuần để trẻ không bị chán. Ảnh: Internet
Bên cạnh đó, mỗi loại thực phẩm lại chứa một nguồn dinh dưỡng nhất định, vì vậy các mẹ nên lựa chọn và thay thế nhiều loại thực phẩm để làm đa dạng thực đơn, kích thích ăn uống của trẻ.
4. Cho bé ăn đúng bữa
Bắt đầu từ giai đoạn 1 tuổi trở đi, bé bắt đầu biết đứng và tập đi, vận động nhiều hơn và bò rất nhanh, bé hoạt động hết công suất, tiêu hao khoảng 3 – 4 kcal/giờ. Thể tích dạ dày của bé chỉ 60-100ml, trong 1 lần ăn bé chỉ chứa được 0,2kg thực phẩm, vì thế mà bé sẽ thường xuyên thấy đói. Mẹ không nên cho bé ăn quá no trong 1 lần, thay vào đó là nhiều bữa nhỏ trong ngày, nhu cầu bé cần ăn 1 ngày tối thiểu khoảng 5 bữa. Thời gian cách 3 giờ cho 1 lần ăn là tốt nhất.
5. Lựa chọn sữa và các chế phẩm từ sữa
Tuy không phụ thuộc hoàn toàn nhưng sữa nên là thực phẩm ưu tiên hàng đầu trong chế độ dinh dưỡng cho trẻ 1 tuổi. Theo các chuyên gia, ở độ tuổi này bé cần uống 500ml sữa mỗi ngày, giúp bé bổ sung các khoáng chất cần thiết, đặc biệt là DHA tốt cho trí não và canxi có lợi cho xương và răng chắc khỏe. Mẹ cũng có thể thay thế sữa bằng các chế phẩm từ sữa như váng sữa, sữa chua, phô mai để bé thích thú hơn trong việc ăn uống.
Sữa và chế phẩm từ sữa là nguồn thực phẩm giàu canxi cho trẻ. Ảnh: Internet
Các bậc phụ huynh cần lưu ý khi lựa chọn sữa cho con, nên chọn sữa có thương hiệu, nguồn gốc, thành phần dinh dưỡng rõ ràng, vì không phải loại sữa nào cũng phù hợp với cơ địa của bé. Ngoài ra, việc cho con uống sữa đúng cách, đúng liều lượng cũng là vấn đề mà các ông bố, bà mẹ cần quan tâm.
6. Hạn chế thực phẩm gây hại cho trẻ
Không phải thực phẩm nào cũng tốt cho sức khỏe bé, bởi bé 1 tuổi có hệ tiêu hóa còn non kém. Mẹ không cần thêm muối vào thức ăn của con hoặc nếu cho thì chỉ với một lượng ít nhất có thể và tránh xa các loại đồ uống kích thích như trà hoặc cafe. Trong thực đơn hàng ngày, mẹ không nên thêm vào nước ngọt có ga, đây là loại đồ uống có nhiều đường hóa học không tốt cho dạ dày của bé. Khi cho trẻ uống nước ép trái cây cũng cần lưu ý, chúng ta nên pha loãng thêm nước với tỷ lệ 50 : 50.
Không cho trẻ dùng nước ngọt có ga, cà phê và các đồ uống kích thích. Ảnh: Internet
Rất nhiều bé từ 1 tuổi trở nên biếng ăn vì đây là giai đoạn bé đang học cách ăn các thức ăn dạng rắn nếu mẹ không có một chế độ dinh dưỡng cho trẻ 1 tuổi hợp lý, cũng như không hiểu cách kích thích sự ăn uống ở trẻ. Hãy để bé ăn một cách tự nguyện và vui vẻ, đừng biến bữa ăn thành nỗi sợ hãi của con và sự căng thẳng của mẹ. Để khuyến khích con ăn nhiều, thích thú hơn, mẹ nên cho bé thử nhiều loại đồ ăn khác nhau và dạy bé cách tận hưởng bữa ăn để khơi gợi tâm hồn ăn uống ở bé. Hy vọng với những nguyên tắc trên, các mẹ có thể áp dụng để xây dựng một chế độ ăn cho trẻ 1 tuổi đúng cách. Chúc các bé chóng lớn và khỏe mạnh nhé!