Hướng dẫn cách chăm sóc trẻ sơ sinh dưới 1 tháng tuổi đầy đủ nhất mẹ nên biết để chăm bé được tốt hơn. Chăm sóc trẻ sơ sinh dưới 1 tháng tuổi là điều rất nhiều mẹ bỡ ngỡ, bởi những ngày tháng đầu tiên làm quen với vai trò mới thật không dễ dàng gì. Có thể nói tháng đầu sau sinh là thời điểm khó khăn nhất đối với mẹ. Trong khi cơ thể vẫn còn bị đau và mệt mỏi sau ca vượt cạn, ngay lập tức mẹ phải lao vào công cuộc chăm sóc, nuôi dưỡng con cái. Điều này khiến mẹ cảm thấy vô cùng bất an thậm chí nghi ngờ cả khả năng làm mẹ của bản thân.
Không nên quá lo lắng mẹ nhé, chỉ cần tham khảo 8 tuyệt chiêu mà adayne.vn chia sẻ dưới đây sẽ giúp mẹ thêm vững tin hơn.
Mục Lục
1. Chơi và tương tác với con
Bất cứ khi nào con thức, mẹ hoặc những người thân yêu có thể chơi hoặc tương tác với con bằng cách gọi tên, bật nhạc hoặc thu hút sự chú ý của con.
Ngoài ra, mẹ cũng có thể giới thiệu một số đồ chơi nhiều màu sắc, âm thanh hay để bé vừa giải trí và phát triển khả năng nghe, nhìn của mình.
Những trải nghiệm tương tác sớm với bạn và người khác sẽ giúp não của bé phát triển và học hỏi về thế giới. Mặc dù bé cực kỳ dễ bị tổn thương và phụ thuộc vào mẹ để đáp ứng mọi nhu cầu nhưng chúng cũng tự tìm ra được những cách kích thích hay hơn.
2. Đảm bảo chăm sóc con về mặt y tế
Con của bạn sẽ được tiêm chủng lần đầu tiên một tháng sau khi sinh. Vì vậy, mẹ cần phải kiểm tra những loại vắc xin nào mà bé cần và phòng khám nào tốt nhất cho con.
Cố gắng giảm thiểu sự tiếp xúc của con với bất cứ ai, nhất là những người có bệnh tật. Điều đó sẽ giúp bé tránh được các căn bệnh thông thường.
Rửa tay là phương pháp số một kiểm soát nhiễm trùng và giảm thiểu bệnh tật. Sau khi thay tã cho con và trước khi cho con bú, mẹ hãy rửa tay sạch sẽ. Có thể thoa một chút kem dưỡng da (an toàn với trẻ sơ sinh) để hạn chế sự khô ráp của tay mẹ sẽ làm hại con.
3. Đảm bảo an toàn cho con
Đặt nôi hoặc giường ngủ của con cách xa cửa sổ để tránh mưa, bụi và các yếu tố khác xuất hiện làm hại con. Ngoài ra, tránh đặt đồ chơi và bất kỳ vật gì khác trong nôi con.
Khi con nằm trên ghế sofa, giường hoặc bàn thay quần áo, hãy đảm bảo rằng mẹ luôn luôn có mặt để ý đến con vì trẻ sơ sinh có thể vặn vẹo và lắc người gây nguy hiểm.
Bất cứ khi nào cho con vào trong xe đẩy, hãy sử dụng dây an toàn để đảm bảo an toàn cho bé.
Ngoài ra, tránh việc bế hoặc giữ con sơ sinh bằng một tay vì bé còn quá nhỏ, cổ còn mềm không thể giữ vững nếu không có sự hỗ trợ từ mẹ.
4. Giúp bé phát triển ngay từ sớm
Sau khi sinh được 2 tuần tuổi các giác quan của bé đã bắt đầu hoàn thiện dần, vận động của cơ thể cũng trở nên linh hoạt hơn và tự chủ hơn. Trong quá trình chăm sóc trẻ sơ sinh 1 tháng tuổi mẹ hoàn toàn có thể giúp bé phát triển sớm một số các kỹ năng bằng cách:
– Thời điểm này bé đã có thể nghe khá rõ, đặc biệt rất thích nghe giọng nói của mẹ và sẽ thể hiện niềm vui mừng khi được mẹ trò truyện cùng. Mặc dù chưa thể hiểu nhưng việc làm này giúp bé phát triển thính giác cũng như tích lũy vốn từ phong phú cho kỹ năng giao tiếp sau này.
– Bé có thể nhìn rõ với khoảng cách khoảng 20cm và biết phân biệt các màu sắc có độ tương phản cao như trắng, đen, đỏ. Vì vậy, để giúp bé phát triển thị giác mẹ nên cho bé quan sát nhiều đồ vật, tập cho bé biết cách nhìn theo bằng cách di chuyển một cách thật chậm rãi.
– Mặc dù còn rất yếu nhưng một số trẻ có thể ngẩng đầu khi được đặt nằm sấp. Theo đó, để tạo tiền đề cho các hoạt động như lẫy, lật, bò thì mẹ cần biết cách giúp bé phát triển cơ cổ và đầu. Việc cho bé nằm sấp sẽ khiến bé tập kiểm soát phần đầu cũng như rèn luyện cơ cổ. Tuy nhiên mẹ cần lưu ý vì bé còn quá nhỏ nên chỉ tập trong vòng vài phút và trước khi ăn để bé không cảm thấy tức bụng.
5. Cho bé ăn đúng cách
Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng duy nhất của bé lúc này, mẹ không cần phải cho con ăn/uống thêm gì khác kể cả nước lọc. Mẹ chỉ cần nhớ cho con bú đúng cách, sao cho bé ngậm đúng khớp ngậm, tránh để bé chỉ ngậm đầu vú sẽ khiến mẹ dễ bị nứt cổ gà, sưng đau. Bé bú đúng là khi:
– Cằm con cắm sâu vào bầu ngực, đầu ngửa ra sao cho giữa cằm và cổ tạo thành một góc khoảng 1400.
– Miệng bé mở rộng và ngậm sâu vào quầng vú (ngậm nhiều quầng vú dưới hơn quầng vú phía trên), lưỡi con đưa ra phía trước và đè lên nướu dưới.
Khi để bé ngậm đúng cách như vậy mẹ sẽ không bị đau, không cảm thấy khó chịu khi con bú và bé cũng bám khớp rất chắc.
Một lưu ý quan trọng nữa là mẹ cần vệ sinh vú sạch sẽ trước và sau khi bé bú, nên dùng khăn mềm nhúng nước ấm và lau sạch đầu vú, kẽ vú, có thể dùng vài giọt sữa mẹ để bôi trong trường hợp đầu ngực bị khô nẻ.
Đối với mẹ cho con bú sữa công thức sẽ vất vả hơn một chút vì công đoạn pha sữa, vệ sinh bình sữa,… sẽ “lách cách” và tốn thời gian hơn vì bé sơ sinh cần được bú nhiều lần cả ngày lẫn đêm (thông thường khoảng 2 tiếng/cữ). Điều quan trọng nhất là mẹ cần pha sữa đúng theo chỉ dẫn, tuyệt đối không pha thêm nước hoặc pha sữa quá đặc với mong muốn con nhận được nhiều dinh dưỡng hơn – tất cả những điều này đều gây hại không nhỏ cho trẻ. Nhiệt độ pha sữa cũng cần được đảm bảo, không pha sữa bằng nước quá nóng/quá nguội sẽ ảnh hưởng tới hàm lượng dinh dưỡng.
– Mẹ không nhất thiết phải căn đúng giờ cho mỗi cữ bú, tốt nhất nên cho bé bú theo nhu cầu; cho bú khi con có biểu hiện đói (ngọ nguậy người, vươn chân tay, khi chạm vào môi thấy con mở miệng,…) và ngừng khi bé không muốn bú nữa.
6. Vệ sinh bé đúng cách đặc biệt là rốn
Một điều rất quan trọng khi chăm sóc trẻ sơ sinh 1 tháng tuổi là vệ sinh rốn cho con. Thông thường, phải mất cả tuần, thậm chí đến gần cả tháng rốn của bé mới khô và rụng, do đó mẹ cần vệ sinh cẩn thận đề phòng nhiễm trùng, viêm rốn sẽ rất nguy hiểm.
Khi vệ sinh rốn cho con, mẹ lưu ý:
– Rửa tay bằng xà phòng thật sạch rồi lau khô (có thể sát trùng bằng cồn 900 thêm lần nữa).
– Tháo băng rốn và kiểm tra xem có bất thường gì không (mùi lạ, chảy mủ, sưng hay chảy máu,…).
– Dùng bông băng nhúng nước sôi để nguội lau sạch rốn từ chân tới thân rốn, lau bề mặt cuống rốn sau cùng (lưu ý thay bông băng sau khi lau qua từng vị trí) rồi thấm khô bằng bông sạch.
– Sát trùng vùng quanh rốn bằng cồn 70 độ, sau đó để hở hoặc băng lại bằng gạc mỏng. Lưu ý khi quấn tã tránh vùng rốn bé để không gây bí, nóng dễ dẫn đến viêm nhiễm.
Kiểm tra thân nhiệt cho bé thường xuyên
Ở trong bụng mẹ, bé có một môi trường rất ổn định về nhiệt độ nhưng khi ra ngoài thì khác, thời tiết, nhiệt độ thay đổi liên tục mẹ cần phải thường xuyên kiểm tra xem bé có quá nóng/lạnh không. Mẹo cho mẹ là hãy chạm tay vào bụng bé, nếu quá nóng thì bỏ bớt chăn hoặc đắp thêm nếu con lạnh.
Việc đội mũ, quàng khăn kín đáo cho con khi ra ngoài, nhất là trong thời tiết lạnh là vô cùng cần thiết; nhưng khi bé ngủ mẹ nhớ bỏ mũ cho con vì trẻ sơ sinh giải phóng nhiệt rất lớn ở vùng đầu, nếu đội mũ kín dễ khiến thân nhiệt con tăng cao và có thể gây hội chứng SIDS (hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh).
Ngoài ra, quần áo của bé nên mềm, thoáng, mỏng để có thể mặc nhiều lớp khi trời lạnh hoặc dễ dàng cởi bớt khi trời nóng.
7. Bế ẵm con đúng cách
Bé sơ sinh xương còn mềm, yếu nên mẹ cần rất cẩn thận khi bế ẵm con. Hãy ôm con sát vào lòng, tay đỡ đầu, lưng và mông con; mẹ cũng nên vuốt ve, âu yếm bé để tạo sự gắn kết với bé. Dần dần, mẹ nên nhìn bé, cười, trò chuyện hay hát cho bé nghe,… để kích thích giác quan của con phát triển.
Khi đặt bé nằm, mẹ lưu ý giường phải phẳng và nệm không quá mềm sẽ ảnh hưởng tới xương của con, không kê gối cao (tốt nhất không nên dùng gối cho trẻ sơ sinh, hoặc chỉ nên dùng vài lớp khăn xô lót dưới đầu con là đủ).
Mẹ có thể học cách quấn tã cho bé để con ngủ ngon, ngủ yên và bớt giật mình vì khi được quấn trong tã, bé sẽ có cảm giác giống với trong tử cung của mẹ hơn.
Lưu ý: Tuyệt đối không bế xốc con, không rung lắc hoặc đưa nôi, đưa võng quá mạnh, đột ngột vì dễ khiến trẻ sơ sinh bị dập não, chảy máu não do màng não bé còn mỏng, khoảng trống giữa xương sọ và não chưa được lấp đầy. Ngoài ra, khi bế ẵm mẹ cũng lưu ý đỡ đầu và cổ con vì bé sơ sinh vẫn “nặng đầu” – trọng lượng đầu chiếm tới 25% so với cơ thể, trong khi cổ bé còn rất yếu nên rất dễ tổn thương.
8. Giấc ngủ của trẻ sơ sinh
Thời điểm này bé ngủ rất nhiều, một ngày có thể ngủ từ 16-18 tiếng và chỉ thức dậy khi bú hoặc tiểu tiện. Giấc ngủ rất quan trọng nên mẹ cần cho bé ngủ đủ giấc, đặc biệt là giúp bé có giấc ngủ sâu và ngon. Quan trọng hơn là phải chú ý đến những dấu hiệu báo bé đang buồn ngủ, nếu để cơn buồn ngủ kéo dài quá lâu sẽ khiến trẻ quấy khóc, không chịu ngủ.
Tạo cho bé một không gian ngủ thoải mái, êm ái và thường xuyên kiểm tra thay tã bỉm tránh để tình trạng “quá tải” làm trẻ bứt rứt khó chịu. Khi chăm sóc trẻ sơ sinh 1 tháng tuổi mẹ cần hạn chế những tiếng động lớn xung quanh bởi lúc này bé còn rất nhạy cảm và hay giật mình khi bị tác động từ bên ngoài. Để giúp bé dễ ngủ, ngủ ngon hơn mẹ có thể cho bé nghe các bản nhạc nhẹ nhàng hoặc hát ru.
Trong tháng đầu, trẻ sơ sinh khóc đêm là hiện tượng sinh lý bình thường nhưng lại khiến cha mẹ mệt mỏi khi liên tục phải thức dậy chăm bé. Đôi khi vì muốn con ngủ ngoan hơn vào ban đêm nên mẹ cố gắng giữ bé thức vào ban ngày. Điều này hoàn toàn không tốt đối với sự phát triển của bé cũng như không thể cải thiện được tình hình.
Trên đây là những kiến thức căn bản giúp mẹ chăm sóc trẻ sơ sinh 1 tháng tuổi đúng cách. Trẻ 1 tháng tuổi rất nhạy cảm với thời tiết và môi trường sống xung quanh. Để có thêm kinh nghiệm, kiến thức chăm con thật tốt, cũng như biết cách xử lý khi bé ốm sốt, quấy khóc hay gặp những vấn đề khác mẹ nên theo dõi thường xuyên adayne.vn để có nhiều thông tin hữu ích chăm con nhé, chúc mẹ và bé luôn khỏe.
