Sau khi sinh mổ nhu cầu các chất dinh dưỡng tăng rất cao, vì vậy việc ăn uống đúng cách cho mẹ sau sinh mổ là rất cần thiết để đáp ứng nhu cầu nuôi con và đảm bảo sức khỏe cho mẹ. Về mặt sinh học, cơ thể mẹ sẽ hấp thụ các chất dinh dưỡng trong những món ăn thức uống hằng ngày để gia tăng sữa mẹ về số lượng cũng như chất lượng, đồng thời giúp các mẹ sớm hồi phục sức khỏe sau sinh. Bên cạnh việc đảm bảo dinh dưỡng tốt thì kiêng cữ đúng cách và hiểu rõ về tình trạng cơ thể sẽ giúp vết mổ sau sinh của mẹ mau lành hơn.
Mục Lục
1. Những vấn đề xảy ra với mẹ sinh mổ
Sinh mổ là khi người mẹ phải tiến hành một cuộc phẫu thuật kéo dài từ 30 phút đến 1 tiếng đồng hồ. Thông thường, việc sinh mổ được chỉ định trong trường hợp thai quá lớn, thai ngược, vỡ ối sớm hoặc các vấn đề phát sinh khác mà người mẹ không thể tiến hành sinh thường được. Mẹ sinh mổ sẽ phải chịu nhiều thiệt thòi hơn mẹ sinh thường về nhiều mặt.
Sau sinh mổ cơ thể người mẹ rất yếu cần được chăm sóc kỹ. Ảnh: Internet
1.1 Mất nhiều thời gian phục hồi
Đối với sinh mổ, vết mổ sẽ dài hơn rất nhiều so với vết rạch ở tầng sinh môn khi sinh thường. Mẹ sau sinh sẽ phải mất hơn 1 tuần để vết thương liền chắc, và mất 2 – 3 tháng để liền sẹo. Các cảm giác đau ở vết mổ vẫn thỉnh thoảng xuất hiện cho đến khi qua được 1 năm đầu. Trong khi đó, vết khâu do sinh thường chỉ mất 1 tháng để hồi phục và ít bị đau hơn.
1.2 Táo bón
Sinh mổ mẹ thường dễ gặp phải tình trạng bị táo bón, nguyên nhân là do sau sinh mổ, ảnh hưởng từ thuốc kháng sinh, mất nước, nhu động tiêu hóa giảm làm phân di chuyển khó cộng thêm chế độ ăn uống và vận động chưa hợp lý khiến mẹ dễ bị táo bón hơn.
Sau sinh mổ mẹ dễ bị táo bón. Ảnh: Internet
Còn đối với mẹ sinh thường, táo bón cũng phổ biến nhưng độ trầm trọng kém hơn so với sinh mổ. Vì vậy, thực đơn sau sinh mổ phải đủ nước, nhiều rau xanh cùng các lợi khuẩn bổ sung cho đường ruột để kích thích tiêu hóa cho mẹ, hạn chế ít nhất tình trạng táo bón.
1.3 Sữa về chậm
Do mẹ không được cho con bú ti ngay sau sinh mà phải đợi ít nhất 2 tiếng ở phòng hồi sức. Cảm giác đau đớn ở vết mổ, ảnh hưởng từ thuốc gây tê và thuốc kháng sinh cũng làm sữa về chậm hơn, nhiều mẹ còn bị mất sữa tạm thời.
Mẹ sinh mổ sữa sẽ về chậm hơn so với mẹ sinh thường. Ảnh: Internet
2. Ăn uống đúng cách cho mẹ sau sinh mổ
2.1 Ăn chay sáu giờ sau sinh
Ăn uống đúng cách cho mẹ sau sinh mổ là điều rất quan trọng. Sau khi sinh mổ, ruột của sản phụ bị động chạm, dạ dày bị ức chế, sự hoạt động của ruột giảm so với ban đầu. Vì vậy, sau khi phẫu thuật mà mẹ ăn nhiều sẽ tiêu hóa khó khăn, tích tụ lâu dễ dẫn tới táo bón và tăng thêm khí trong ruột khiến bụng bị đầy hơi, không có lợi cho việc hồi phục sức khỏe sau sinh mà còn ảnh hưởng đến nhiều vấn đề khác.
Cho nên sau phẫu thuật sinh, trong vòng 6 giờ thì mẹ không nên ăn gì, khi ruột đã dần dần khôi phục chức năng mới nên bắt đầu tập ăn uống. Nếu quá đói mẹ chỉ nên ăn nhẹ bằng các thức ăn dễ tiêu như súp, cháo trắng loãng để tăng dần nhu động ruột, thúc đẩy “xì hơi” cũng như bài tiết dễ dàng.
Cháo loãng là lựa chọn tốt nhất cho những giờ đầu sau khi mổ. Ảnh: Internet
2.2 Thay đổi dần lượng và loại thức ăn phù hợp
Khoảng 1 – 2 ngày sau sinh, khả năng tiêu hóa của mẹ còn yếu, vì vậy, nên ăn những loại thức ăn dễ tiêu hóa, không nên ăn thức ăn có dầu mỡ. Từ 3 – 4 ngày sau không vội vàng ăn một lượng quá nhiều các món canh bổ dưỡng. Sau một tuần thì các mẹ có thể ăn bình thường với các thức ăn đầy đủ dinh dưỡng.
Trong giai đoạn này, mẹ thường ít vận động, lại ăn nhiều chất dinh dưỡng nên dễ có hiện tượng bị táo bón. Vì vậy, mẹ hãy lựa chọn các loại rau xanh có tính mát như bí đao, rau ngót, mướp, rau mồng tơi…để bổ sung thường xuyên vào bữa ăn của mình giúp việc tiêu hóa diễn ra tốt hơn.
Ăn nhiều rau xanh giúp hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn. Ảnh: Internet
2.3 Tránh các thực phẩm gây đầy hơi
Hệ chức năng tiêu hóa của cơ thể sau sinh mổ cần có thời gian để phục hồi, vì vậy sau phẫu thuật nên tránh các loại thực phẩm dễ dàng lên men khí như đường, sữa đậu nành, tinh bột…để ngăn ngừa đầy hơi cho mẹ.
2.4 Nói không với đồ tanh
Tốt nhất, mẹ nên tránh những món ăn có tính hàn như cua, rau đay. Ngoài ra, sản phụ cũng không nên ăn quá sớm những thức ăn tanh như cá, ốc vì những món ăn này sẽ ức chế sự ngưng tụ của máu, không có lợi cho việc đông máu sau khi mổ, khiến vết thương lâu lành hơn.
Hạn chế đồ tanh để vết mổ của mẹ được nhanh chóng phục hồi hơn. Ảnh: Internet
3. Lời khuyên cho mẹ kiêng cữ sau sinh mổ
- Mẹ có vết mổ nên kiêng một số thức ăn không tốt cho quá trình liền sẹo như: đồ nếp, rau muống, lòng trắng trứng gà…vì những thức ăn này sẽ làm tăng quá trình tạo mủ viêm, hay gây ra sẹo lồi.
- Mẹ cần hạn chế những thức ăn có chứa cồn như rượu, bia…, có tính kích thích như cà phê, trà đặc và thức ăn có mùi vị quá nồng trong hành, tỏi, cari…để không làm đổi mùi sữa khiến bé chê sữa, bỏ sữa.
- Bên cạnh đó, những thực phẩm lạnh như bắp cải, củ cải trắng, dưa hấu, lê…Mẹ nên nhịn ăn sau 40 ngày để ngăn chặn thiệt hại cho đường tiêu hóa và răng.
Giảm bớt những thức ăn có mùi vị quá nổng để không ảnh hưởng đến nguồn sữa. Ảnh: Internet
- Không ăn thức ăn nhiều dầu mỡ, chiên rán, thức ăn đặc.
- Nếu mẹ sinh mổ có kèm thêm một số bệnh lý khác như cao huyết áp, đái tháo đường, bệnh lý ở gan, thận…nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn chi tiết hơn và có lời khuyên chính xác.
Việc ăn uống đúng cách cho mẹ sau sinh mổ là điều tiên quyết để mẹ có thể sớm phục hồi cũng như đủ sức khỏe trong việc chăm bé trong thời gian dài. Sinh mổ không hề đơn giản như nhiều mẹ vẫn nghĩ, mà sau đó là cả một quá trình phục hồi khó khăn vất vả, vì vậy mẹ cần phải biết chăm sóc bản thân mình kỹ lưỡng hơn. Hãy ăn uống một cách hợp lý nhất để mẹ khỏe con ngoan nhé.
Phạm Hà tổng hợp
