Điều trị bệnh rối loạn tiêu hóa ở trẻ sơ sinh, trẻ dưới 1 tuổi bằng cách điều chỉnh chế độ dinh dưỡng hợp lý cho trẻ, bổ sung men vi sinh, cho trẻ ăn nhiều rau xanh, uống nhiều nước để hệ tiêu hóa trẻ dần thích nghi với thức ăn, sữa khi đó trẻ sẽ khỏe mạnh hơn và chống chọi lại được với môi trường.
Mục Lục
Rối loạn tiêu hóa ở trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ là gì?
Rối loạn tiêu hóa là một thuật ngữ thường dùng để chỉ những bất thường về chức năng dạ dày. Nguyên nhân rối loạn tiêu hóa rất đa dạng như: bệnh lý của cơ thể, thay đổi chế độ ăn, dùng thuốc… đặc biệt là sự thay đổi chế độ ăn đột ngột của trẻ em khi bắt đầu ăn dặm, sẽ gây nên rối loạn tiêu hóa thể hiện qua các triệu chứng như: đầy hơi, chướng bụng, táo bón, tiêu chảy, phân sống.
Với những trẻ thường xuyên có biểu hiện bất thường tại đường tiêu hóa, chắc chắn khả năng cung cấp đủ các chất cho cơ thể bị ảnh hưởng.
Trẻ ăn vào ói ra, kém hấp thu… lâu ngày sẽ bị thiếu hụt chất dinh dưỡng và diễn tiến đến suy dinh dưỡng.
Vì vậy, những trẻ có biểu hiện rối loạn tiêu hóa nên được đi khám sớm và đúng chuyên khoa để có hướng điều trị đúng cho trẻ.
Điều trị rối loạn tiêu hóa cho trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ trong một số trường hợp thường gặp
1/ Trị trẻ bị nôn trớ nhiều
Nôn là hiện tượng đẩy ngược các chất trong dạ dày qua miệng do tác động gắng sức của cơ thể. Trớ xảy ra mỗi khi trẻ ăn no, sữa trào ra khỏi miệng sau mỗi lần rướn người hoặc thay đổi tư thế đột ngột.
75% nôn trớ ở trẻ hết sau 1 tuổi, gọi là nôn trớ sinh lý. Lý do của hiện tượng này là sau khi sinh dạ dày trẻ còn nhỏ, nằm ngang nên thức ăn dễ trào ra. Chỉ một số ít trong số trẻ này có tổn thương thực tế.
Để hạn chế nôn trớ sinh lý ở trẻ cần phối hợp các biện pháp sau:
– Chế độ ăn: Cho trẻ bú làm nhiều lần trong ngày, mỗi lần bú không no quá, chuyển chế độ ăn từ từ.
– Cho trẻ bú đúng tư thế. Những bé bú mẹ không đúng cách, ngậm bắt vú không sát, ngậm lơ lửng, vừa bú mẹ vừa bú hơi, vì thế khi bú no hay bị nôn trớ.
– Khi trẻ bị nôn nên lưu ý tư thế giúp trẻ dễ chịu: Bế trẻ ngồi, đặt một tay ở trán để đỡ phần đầu, tay còn lại đỡ phần dưới ngực để trẻ nôn dễ dàng. Đối với bé dưới 6 tháng tuổi, nên đặt ở tư thế nằm nghiêng bên trái đầu hơi cao, để trẻ không bị sặc các chất nôn vào đường thở gây ngạt.
– Khi nôn xong, nên cho trẻ nằm nghỉ, không nên cho bé uống sữa ngay sau khi nôn ói. Lau mặt, miệng cho trẻ, thay áo, súc miệng để tránh mùi khó chịu do chất nôn gây nên.
– Dùng thuốc, biện pháp này chỉ sử dụng khi việc điều chỉnh chế độ ăn và tư thế bú không có kết quả và có chỉ định của bác sĩ.
Trẻ nôn trớ nhiều có thể gây mất nước, mất điện giải như mất natri, clo và mệt mỏi. Cha mẹ cần theo dõi và đưa con tới bệnh viện nếu nôn nhiều kèm theo sốt mệt mỏi; nôn ói kèm theo co giật hoặc ngủ li bì; nôn ói nhiều lần trong 6 giờ… Nôn trớ cấp tính kèm theo sốt thì cần chú ý tới các bệnh đường tiêu hoá như nhiễm trùng dạ dày, ruột, ngộ độc thức ăn; viêm mũi, tai, viêm màng não…
2/ Trị RLTH ở trẻ dẫn đến tiêu chảy cấp
Trẻ đi ngoài phân lỏng trên 3 lần 1 ngày và kéo dài không quá 14 ngày được gọi là tiêu chảy cấp. Đây là bệnh phổ biến ở trẻ nhỏ, nguy cơ gây suy dinh dưỡng, thậm chí có thể gây tử vong do tình trạng mất nước, muối.
Bé thường có các biểu hiện như: mệt mỏi, kém ăn, không chịu chơi, đột ngột nôn trớ, tiêu chảy phân lỏng nhiều lần trong ngày. Một số có thể sốt, chướng bụng, tiêu chảy phân có nhày, có máu.
Xử trí khi trẻ bị tiêu chảy:
– Điều trị sớm, quan trọng nhất là bù nước, điện giải và đảm bảo chế độ ăn cho trẻ.
– Tùy từng mức độ mất nước mà cha mẹ cho trẻ uống nhiều nước đun sôi để nguội, oresol hoặc dung dịch tự chế. Nếu trẻ nôn thì đợi 10 phút rồi tiếp tục cho uống, chú ý cho uống chậm, uống từng thìa cách nhau 2-3 phút. Nếu tình trạng mất nước nặng thì cần nhập viện điều trị.
– Cha mẹ có thể tự chế dung dịch bù nước điện giải sau:
Nước cháo muối: Dùng 1 nắm gạo (50 g), một nhúm muối (3,5 g) và 6 bát ăn cơm nước sạch, đun nhừ, lọc qua rá cho trẻ uống dần.
Nước gạo rang muối: Gạo rang vàng 50 g, cho 1 thìa gạt cà phê muối ăn (3,5 g) và 6 bát ăn cơm nước sạch nấu nhừ, lọc qua ra cho trẻ uống dần.
Nước chuối, hồng xiêm: Chuối hoặc hồng xiêm 5 quả xay hoặc nghiền nát với 1 lít nước sôi để nguội, cho một thìa gạt muối (3,5 g) cho trẻ uống dần.
– Các thực phẩm nên dùng khi trẻ bị tiêu chảy: gạo, khoai tây, thịt gà, lợn, sữa đậu tương (đậu nành), sữa chua, dầu thực vật, cà rốt, hồng xiêm, chuối, táo.
– Trẻ dưới 6 tháng đang bú mẹ thì người mẹ nên tiếp tục cho con bú và tăng số lần bú. Nếu không có sữa mẹ thì ăn sữa công thức nhưng phải pha loãng 1/2 trong vòng 2 ngày.
Với trẻ từ 6 tháng, ngoài sữa mẹ và sữa thay thế, cha mẹ cần cho con ăn thêm nhiều lần và từng ít một các thức ăn giàu chất dinh dưỡng cho thêm ít dầu mỡ để tăng thêm năng lượng.
Cho trẻ ăn thêm quả chín hoặc nước quả như: chuối, cam, xoài, đu đủ, hồng xiêm…
3/ Trị rối loạn tiêu hóa trong trường hợp trẻ bị táo bón
Đây là triệu chứng khá phổ biến trong số những rối loạn tiêu hóa thường gặp. Biểu hiện là trẻ đi ngoài không thường xuyên, 2-3 ngày mới đi một lần; phân khô rắn, đóng khuôn, cứng như sỏi hoặc to rắn; bụng bị cứng và có cảm giác đau, mót đi cầu nhưng không đi được… Hậu quả có thể khiến trẻ chậm lớn, biếng ăn, đau bụng hay nôn trớ và quấy khóc. Cần phân biệt với trẻ ăn ít, 3-4 ngày mới đi cầu nhưng phân mềm.
Nguyên nhân của tình trạng này là do bé ăn chưa đủ số lượng; pha sữa quá đặc; mẹ bị táo bón cho con bú; bé ăn ít chất xơ, không chịu ăn rau quả, chỉ ăn nước không ăn rau, quả. Một số bé bị táo bón là do yếu tố tâm lý, thường gặp ở trẻ mẫu giáo do bé ngại xin phép hoặc sợ bẩn không muốn đi đại tiện. Hậu quả là sau vài lần làm cho đại tràng dần to, phân phải tích nhiều ngày mới đủ kích thước đại tràng để gây phản xạ đi ngoài. Bên cạnh đó, trẻ dùng thuốc kháng sinh hoặc thuốc ho có codein, bị còi xương, suy dinh dưỡng… cũng bị táo bón.
Việc điều trị theo nguyên nhân, nhưng điều chỉnh chế độ ăn vẫn là bước quan trọng nhất:
– Cho trẻ uống nhiều nước.
– Ăn nhiều rau xanh và quả chín: Chọn các loại rau quả có tính chất nhuận tràng như: rau, củ khoai lang; mồng tơi; đu đủ; chuối tiêu; cam; bưởi. Nên tập cho trẻ thói quen ăn nhiều rau, quả chín từ nhỏ.
– Chọn loại sữa không gây táo bón: có bổ sung thêm chất xơ, pha sữa với nước cháo loãng hoặc nước bột khoai lang nghiền.
– Trẻ lớn không nên ăn các loại hoa quả có vị chát như: ổi, hồng xiêm, bánh kẹo, nước uống có ga, cà phê…
– Nếu mẹ bị táo bón khi nuôi con bú thì phải điều trị kịp thời, cách tốt nhất là điều chỉnh chế độ ăn của mẹ.
Bên cạnh đó, luyện tập cũng là một biện pháp hữu hiệu giúp phòng táo bón. Cụ thể, cha mẹ cần tăng cường vận động cho bé: chạy nhảy nô đùa, tập thể dục, thể thao (trẻ lớn). Hoặc xoa bụng cho trẻ từ phải qua trái dọc theo khung đại tràng ngày 3-4 lần vào khoảng cách giữa 2 bữa ăn (với trẻ dưới 1 tuổi). Đồng thời, tập cho trẻ đi đại tiện đúng giờ quy định, trẻ nhỏ thì xi hoặc cho trẻ ngồi vào bô vào một giờ nhất định.
Nếu trẻ bị táo bón kéo dài trên 1 tuần, thay đổi chế độ ăn không có tác dụng; táo bón ngay sau khi sinh; kém ăn, gầy sút cân… thì cần cho trẻ đi khám để được điều trị kịp thời.
Chế độ dinh dưỡng & nguyên tắc cân bằng dinh dưỡng cho trẻ bị rối loạn tiêu hóa
nếu trẻ đã bị rối loạn tiêu hóa thì phải tìm giải pháp chữa trị triệt để, không nên để kéo dài, khiến trẻ bị suy dinh dưỡng, khi đó càng dễ bị rối loạn tiêu hóa, tình trạng suy dinh dưỡng sẽ ngày càng trầm trọng. Theo các chuyên gia y tế, khi trẻ có dấu hiệu của rối loạn tiêu hóa, bên cạnh việc giữ vệ sinh trong ăn uống, điều chỉnh chế độ ăn phù hợp, nên chú ý bổ sung sớm men vi sinh có ích cần thiết cho hệ tiêu hóa của trẻ. Hiện nay trên thị trường có rất nhiều loại men vi sinh. Đây là các chế phẩm tổng hợp giúp bổ sung các vi khuẩn có lợi nhằm tạo nên sự cân bằng vi khuẩn trong hệ tiêu hóa và ức chế các vi khuẩn có hại gây bệnh và tiết độc tố. Tuy nhiên, nên sử dụng men vi sinh loại bao vi nang để các vi khuẩn có lợi không bị chết ở dạ dày và nên kết hợp đủ 3 nhóm men vi sinh có lợi có thời gian sống lâu trong đường ruột – các chuyên gia khuyến cáo.
Một số kinh nghiệm chữa rối loạn tiêu hóa cho trẻ của các mẹ trên webtretho.com
Kinh nghiệm chữa rối loạn tiêu hóa cho con của mẹ Phammhanh
Con em được 8 tháng, cháu bị rối loạn tiêu hóa gần 2 tháng nay. Sai lầm của em là đã để bác giúp việc cho con ăn bột quá đặc lúc bắt đầu mới tập ăn dặm.Ngày cháu đi ngoài hôm 1 lần, hôm hai lần, phân sống.
Em đi xét nghiệm phân thì kết quả là loạn khuẩn có chất xơ, hạt mỡ và tinh bột mùi rất chua. Em đã cho đi khám BS, uống đủ các loại men tiêu hóa mà vẫn không khỏi.
Em cũng đã giảm chế độ ăn cho cháu, ngày 2 bát bột, mỗi bát chỉ trên nửa, sữa hoàn toàn bú mẹ, 3 tiếng ăn 1 lần rất điều độ. Riêng ban đêm từ 9g tối đến 6g sáng cũng không bú, có nghĩa là cháu ăn rất ít, thế mà không hiểu sao cháu vẫn không khỏi.
Em đã cho cháu khám BS Nga ở viên SP, BS kê uống 3 gói hydrasec/ngày, 1/2 viên eurobiol, 01 lọ men vi sinh enterobac, cháu đã uống được 8 ngày nhưng chỉ có đúng 1 hôm là phân rắn có mùi thối đến hôm sau thì lại phân sống, hôm màu vàng, hôm màu xanh. Chế độ ăn thì giảm cả tinh bột lẫn thịt mà sao cháu vẫn không khỏi. Em cũng cho cháu uống cả trà cà rốt gạo lứt nữa. Em buồn lắm, cháu đã hai tháng nay chẳng lên 1 lạng nào.
Em đang băn khoăn có phải tại sữa mẹ hay không vì mỗi lần bú cháu bú rất lâu, nếu khoảng 15 – 20′ mà dứt ra là cháu khóc toáng lên đòi bú tiếp, hơn nữa em ăn uống lại kg kiêng gì, sợ bú lâu như thế thì lượng sữa cháu ăn vào nhiều, lắm chất béo. Nếu cứ dùng men tiêu hóa nhiều liên tục thì cũng không tốt. Các chị ơi có kinh nghiệm gì giúp em với, làm thế nào để chữa cho con khỏi bây giờ. em có nên cai sữa cho con kg.
BS cho uống hydrasec mà em không cho con uống. Mọi thứ men, kẽm em đều cho dùng cả rồi. Chế độ ăn cũng giảm cả tinh bột lẫn thịt rồi mà con vẫn không khỏi.
Bé nhà em chỉ bú sữa mẹ thôi không ăn sữa ngoài. Hôm nay xét nghiệm phân không có hạt mỡ, tinh bột, xơ, nhưng kết luận là vẫn bị loạn khuẩn (gram dương > gram âm nhiều).
Em chẳng hiểu ra sao, chẳng biết chữa cho con thế nào. Các loại men đều dùng rồi. Không hiểu chữa bằng thuốc đông y có được không nhỉ, em đang định đến viện y học dân tộc Nguyễn Bỉnh Khiêm thử xem sao.
Mẹ nào đã chữa cho con bằng đông y cho em xin kinh nghiệm với nhé. Sữa chua đợt trước em có cho cháu ăn nhưng dạo này em lại không cho ăn để xem có phải là do kg hợp kg.
Men để làm sữa chua đậu nành mua ở đâu các chị nhỉ, em muốn làm thử cho con ăn xem sao. Em cũng đã cho ăn rau đâu, toàn ăn thịt và củ thôi.
Buồn quá, chẳng biết làm thế nào, không biết có phải do do di truyền không nhỉ vì bụng dạ mình cũng kém lắm. Các chị có kinh nghiệm giúp em với nhé. Em mong tin các chị lắm.
Kinh nghiệm chữa rối loạn tiêu hóa cho bé của mẹ Mephucchay
Theo mình thì mẹ nên đưa bé đến Bv làm các xét nghiệm cần thiết, nên không cho bé ăn bột gì cả trong vòng 1 tuần thử xem sao (chỉ cho bú mẹ).
Lúc trước bé nhà mình cũng bị phân sống như vậy, bác sĩ bảo là do chế độ ăn uống nên hạn chế hoặc giảm, mình về không cho ăn cháo nữa, quả nhiên hơn 3 ngày là khỏi liền. Không uống thuốc gì cả, chỉ cho bé ăn sữa chua để tiêu hóa tốt. chị nên cho bé bú mẹ vì sữa mẹ là rất tốt không xấu như chị nghĩ đâu.
Chúc mẹ con chị khỏe. Chị có thường xuyên cho bé uống nước trái cây không?, có quá chua để ảnh hưởng đến đường tiêu hóa không. Chị cũng nên xem lại khoản này.
Cách chữa trị rối loạn tiêu hóa cho con của Mẹ CuBin
Bé nhà chị có đợt uống thuốc không khỏi cuối cùng chị chán quá không cho uống bất cứ thuốc gì chỉ men tiêu hóa neopeptin kèm theo sữa dành cho bé tiêu chảy của enfa ấy thế là khỏi em ạ.
Rút kinh nghiệm lần sau nếu bé bị rối loạn tiêu hóa chị đổi sữa lactofree là khỏi đấy chẳng phải uống thuốc nữa. Chú ý khi bé khỏi phải đổi sữa từ từ để bé thích nghi dần với sữa thông thường nếu không đường ruột chưa ổn định bé dễ bị lại lắm..
Nhìn chung tình trạng trẻ nhỏ bị rối loạn tiêu hóa là bình thường do hệ tiêu hóa của trẻ còn khá sơ khai, chưa phát triển đầy đủ để kịp thích ứng với các loại sữa,thức ăn khi đưa từ bên ngoài vào. Biểu hiện của các chứng rối loạn tiêu hóa ở trẻ nhỏ có rất nhiều trường hợp khác nhau, các mẹ nên chú ý hơn đến chế độ ăn uống, cách cho trẻ ăn, trẻ bú, tìm ra đúng nguyên nhân làm cho trẻ bị ăn không tiêu và từ đó khắc phục, điều chỉnh dần để trẻ dần thích nghi với môi trường.
Hy vọng bài viết sẽ giúp ích được cho các mẹ, chúc các mẹ chăm con tốt, con ngoan mẹ khỏe!
